گرین کارت آمریکا یا کارت اقامت دائم، معتبرترین وضعیت مهاجرتی در ایالات متحده است و به دارنده آن اجازه می دهد بدون محدودیت زمانی در این کشور زندگی و کار کند. این کارت توسط اداره خدمات شهروندی و مهاجرت آمریکا (USCIS) تحت نظارت وزارت امنیت داخلی (DHS) صادر می شود و پایه حقوقی حضور بلندمدت یک فرد خارجی در آمریکا را تعیین می کند. سالانه میلیون ها نفر از سراسر دنیا برای اخذ گرین کارت اقدام می کنند اما فقط بخشی از آنها به دلیل سهمیه بندی، محدودیت های قانونی و پیچیدگی مراحل موفق می شوند.
گرین کارت آمریکا چیست و چه اهمیتی دارد؟
گرین کارت سند رسمی اقامت دائم است؛ یعنی فرد می تواند در هر نقطه از آمریکا زندگی کند، شغل آزاد انتخاب کند، حساب بانکی باز کند، بیمه بگیرد، مالیات بپردازد، اموال بخرد و کودکانش در مدارس و دانشگاه های آمریکا ثبت نام شوند. گرین کارت معمولاً ده ساله صادر می شود و قابل تمدید است. دارنده گرین کارت پس از پنج سال اقامت، می تواند برای شهروندی و پاسپورت آمریکا درخواست دهد.
از نظر حقوقی دارندگان گرین کارت «Lawful Permanent Resident» محسوب می شوند. آمار رسمی ۲۰۲۴ نشان می دهد حدود ۱۲.۸ میلیون نفر گرین کارت معتبر دارند و نزدیک ۹ میلیون نفر واجد شرایط درخواست شهروندی هستند.
جزئیات گرین کارت
مسیرهای دریافت گرین کارت و شرایط هر روش
روش های اخذ اقامت دائم کاملاً متفاوت اند و هر مسیر ویژگی ها، مزایا و مدت زمان مخصوص خود را دارد.
گرین کارت خانوادگی
این روش مهم ترین و پرتقاضاترین مسیر است. خانواده شامل دو گروه می شود:
گروه اول: بستگان درجه یک یک شهروند آمریکایی شامل همسر، والدین (اگر فرزند بیش از ۲۱ سال داشته باشد) و فرزندان مجرد زیر ۲۱ سال. این گروه سهمیه سالانه ندارند و روند آنها از بقیه دسته ها بسیار سریع تر است.
گروه دوم: دسته های خانوادگی ترجیحی (F1، F2، F3، F4) که سهمیه بندی دارند و برخی از آنها مانند F4 ممکن است ۱۰ تا ۱۵ سال زمان بر باشند.
برای شروع پرونده، فرم I‑130 توسط اسپانسر ثبت می شود.
گرین کارت به واسطه ازدواج
اگر فردی با یک شهروند آمریکا ازدواج واقعی و قانونی داشته باشد، می تواند اقامت دائم دریافت کند. ازدواج باید واقعی باشد و مدارک کافی ارائه شود. اگر ازدواج کمتر از دو سال گذشته باشد، اقامت مشروط (CR1) صادر می شود که دو سال اعتبار دارد و باید با فرم I‑751 به اقامت دائم تبدیل شود.
مدارک رایج شامل شناسنامه، سند ازدواج، سابقه مالی، عکس مشترک، مدارک ارتباط واقعی، گواهی عدم سوءپیشینه و ورود قانونی است.
گرین کارت کاری (Employment-Based)
گرین کارت کاری آمریکا یکی از مهم ترین و ساختاریافته ترین مسیرهای مهاجرتی ایالات متحده است و مخصوص افرادی طراحی شده که می توانند از طریق تخصص، مهارت، سابقه علمی یا سرمایه گذاری، برای اقتصاد و نیروی کار آمریکا ارزش ایجاد کنند. این مسیر تحت عنوان Employment-Based به پنج گروه اصلی تقسیم می شود که هر گروه شرایط، مدارک و روند متفاوتی دارد. در تمام این گروه ها، فرایند معمولاً با ثبت دادخواست I‑140 آغاز می شود، اما قبل از آن در بسیاری از پرونده ها نیاز به دریافت تأییدیه کار (PERM Labor Certification) از وزارت کار وجود دارد. تنها برخی گروه ها مثل EB1A، EB2-NIW و برخی دسته های Schedule A نیازی به آن ندارند.
مسیر EB1
مسیر EB1 بالاترین سطح مهاجرت کاری محسوب می شود و برای افرادی است که توانایی خارق العاده در علم، هنر، ورزش یا تجارت دارند، یا مدیران ارشد چندملیتی و اساتید و پژوهشگران برجسته هستند. زیرگروه EB1A به افراد Extraordinary Ability تعلق دارد و تنها مسیری است که فرد می تواند بدون اسپانسر و بدون پیشنهاد شغلی اقدام کند، به شرط آنکه بتواند دستاوردهای بین المللی، جوایز معتبر، استنادهای علمی، آثار هنری برجسته یا نقش مهم در سازمان های اثرگذار را اثبات کند. EB1B برای اساتید و پژوهشگران برجسته است و نیاز به پیشنهاد شغلی از یک دانشگاه یا مؤسسه تحقیقاتی معتبر دارد. EB1C مخصوص مدیران ارشد شرکت های بین المللی است که در سه سال اخیر حداقل یک سال در شرکت مادر یا شعبه خارج از آمریکا مدیریت کرده اند و اکنون برای مدیریت شعبه آمریکایی منتقل می شوند. مسیر EB1 معمولاً سریع ترین پردازش را دارد و بسیاری از پرونده ها به دلیل ظرفیت بالای سهمیه، زمان انتظار ویزا ندارند.
مسیر EB2
مسیر EB2 برای افراد تحصیل کرده کارشناسی ارشد یا بالاتر و همچنین برای کسانی است که به واسطه مهارت و تجربه کاری، توانایی بالاتر از سطح عمومی دارند. زیرگروه معروف این دسته، National Interest Waiver یا همان NIW است. در مسیر NIW فرد می تواند بدون کارفرما و بدون PERM اقدام کند؛ زیرا ثابت می کند فعالیت او برای منافع ملی آمریکا ضروری است. این منافع می تواند شامل توسعه فناوری های نو، تحقیقات علمی سطح بالا، سلامت عمومی، انرژی، محیط زیست، هوش مصنوعی، کارآفرینی نوآورانه و موضوعاتی باشد که به طور مستقیم آینده اقتصادی یا امنیتی آمریکا را تقویت می کند. در حالت عادی EB2 نیاز به کارفرما و تأییدیه PERM دارد اما NIW این الزام را حذف می کند. این مسیر یکی از محبوب ترین گزینه ها برای پزشکان، محققان، کارآفرینان و مهندسان است.
ارزیابی مدارک
مسیر EB3
مسیر EB3 نسبت به EB1 و EB2 ساده تر و عمومی تر است و برای متخصصان، نیروهای ماهر و کارگران غیرفنی طراحی شده است. در EB3 Specialized Workers و Professionals نیاز به مدرک تحصیلی دانشگاهی یا سابقه کاری مرتبط دارند، اما در زیرگروه Other Workers افرادی با مهارت های غیرتخصصی نیز می توانند اقدام کنند، به شرط آنکه شغل آنها در بازار کار آمریکا کمبود واقعی داشته باشد. تقریباً همه پرونده های EB3 نیازمند PERM هستند. در این مرحله کارفرما باید ثابت کند هیچ نیروی واجد شرایط آمریکایی برای آن شغل وجود ندارد و به همین دلیل به یک نیروی خارجی نیاز است. پردازش EB3 معمولاً طولانی تر از EB1 و EB2 است و زمان های انتظار سهمیه ای نیز ممکن است چندین سال باشد.
مسیر EB4
مسیر EB4 برای دسته ای از افراد خاص است و شامل روحانیون، نیروهای مذهبی، کارکنان برخی سازمان های بین المللی، اعضای نیروی انتظامی ویژه، مترجمان ارتش آمریکا، کارکنان رسانه های خارجی و برخی گروه های بشردوستانه می شود. این مسیر ساختار پیچیده تری دارد و هر زیرگروه قوانین خاص خود را دارد. بسیاری از افراد EB4 از PERM معاف هستند و مستقیماً با فرم I‑360 اقدام می کنند، سپس مراحل ویزا مشابه سایر گروه ها ادامه پیدا می کند. ظرفیت EB4 محدود است و در برخی کشورها صف انتظار طولانی دیده می شود.
مسیر EB5
مسیر EB5 مخصوص سرمایه گذاران است. این افراد با سرمایه گذاری ۸۰۰ هزار دلار در مناطق کم جمعیت یا ۱.۰۵ میلیون دلار در سایر مناطق و ایجاد حداقل ۱۰ شغل تمام وقت برای شهروندان یا مقیمان آمریکا می توانند ابتدا اقامت دو ساله مشروط و سپس گرین کارت دائم دریافت کنند. پروژه های EB5 ممکن است مستقیم یا از طریق Regional Center انجام شوند. در مرحله دوم، یعنی حذف شرایط با فرم I‑829، باید ثابت شود که سرمایه در معرض ریسک بوده و تعداد شغل های لازم ایجاد شده است. مسیر EB5 نسبت به سال های قبل پیچیده تر شده اما همچنان یکی از سریع ترین راه ها برای خانواده هایی است که سرمایه کافی دارند.
در تمام مسیرهای EB، پس از تکمیل مراحل اولیه، دادخواست I‑140 ثبت می شود. این دادخواست اصلی ترین سند مهاجرتی در گرین کارت کاری است و نشان دهنده این است که فرد یا کارفرما برای مهاجرت بر اساس تخصص اقدام کرده اند. در برخی مسیرها می توان فرم I‑140 را همراه با فرم I‑485 به صورت همزمان ثبت کرد، به ویژه زمانی که ویزا در آن دسته «Current» باشد. همچنین امکان پردازش سریع (Premium Processing) نیز وجود دارد که زمان بررسی I‑140 را به حدود ۱۵ روز کاهش می دهد. طبق داده های رسمی FY2025، میانگین زمان اخذ گرین کارت کاری با اسپانسر حدود ۱۲۵۶ روز یا تقریباً سه و نیم سال است.
گرین کارت و پرچم آمریکا
گرین کارت لاتاری
لاتاری ساده ترین روش بدون نیاز به اسپانسر و هزینه است. هر سال ۵۵ هزار ویزا تخصیص داده می شود. شرکت در قرعه کشی رایگان است اما انتخاب کاملاً شانس محور است. برندگان پس از مصاحبه و بررسی امنیتی اقامت دائم می گیرند.
فرایند از ثبت نام تا ورود حداکثر ۲ سال طول می کشد.
گرین کارت سرمایه گذاری (EB5)
در این روش فرد باید ۸۰۰ هزار دلار در مناطق کم جمعیت یا ۱.۰۵ میلیون دلار در مناطق عادی سرمایه گذاری کند و ۱۰ شغل ایجاد کند.
ابتدا اقامت دو ساله مشروط داده می شود و اگر ایجاد شغل ثابت شود، گرین کارت ده ساله صادر می شود.
گرین کارت پناهندگی و بشردوستانه
کسانی که پناهنده یا Asylee شناخته می شوند، پس از یک سال می توانند درخواست گرین کارت بدهند.
ایالات متحده برای حفاظت از افراد تحت تهدید سیاسی، مذهبی، اجتماعی یا قومی این مسیر را ایجاد کرده است.
گرین کارت تحصیلی (تبدیل وضعیت)
هیچ دانشجویی با ویزای F1 نمی تواند مستقیماً گرین کارت بگیرد اما می تواند بعداً از راه های زیر اقدام کند:
ازدواج واقعی با شهروند، پیشنهاد شغلی، مسیر NIW، پناهندگی، ارتش، لاتاری یا اسپانسر خانوادگی.
گرین کارت از طریق Registry
فقط برای کسانی است که قبل از ژانویه ۱۹۷۲ وارد آمریکا شده اند و هنوز در آنجا زندگی می کنند. بسیار نادر اما هنوز قانونی است.
تاریخچه گرین کارت
مراحل کامل دریافت گرین کارت
تمام مسیرها از نظر ساختار اداری سه مرحله دارند:
مرحله اول: ثبت دادخواست مهاجرت
پرونده با فرم I‑130 (خانوادگی)، I‑140 (کاری)، I‑526 (سرمایه گذاری) یا مسیرهای خود درخواستی مثل EB1A و NIW آغاز می شود.
USCIS رابطه خانوادگی، نیاز شغلی یا شرایط علمی و مالی فرد را بررسی می کند.
مرحله دوم: در دسترس بودن ویزا
در پرونده های سهمیه دار، متقاضی باید منتظر جاری شدن Priority Date در Visa Bulletin باشد. سهمیه ها بر اساس کشور محل تولد و نوع ویزا تعیین می شود.
فقط بستگان درجه یک شهروند آمریکا بدون سهمیه هستند.
مرحله سوم: تنظیم وضعیت یا پردازش کنسولی
افراد داخل آمریکا فرم I‑485 ارسال می کنند؛ افراد خارج از آمریکا از طریق سفارت (Consular Processing) ادامه می دهند.
از دسامبر ۲۰۲۴ همراه داشتن فرم I‑693 پزشکی با I‑485 اجباری شده و عدم ارسال موجب رد فوری پرونده می شود.
تنظیم وضعیت در داخل آمریکا (AOS)
افرادی که قانونی وارد آمریکا شده اند می توانند با فرم I‑485 اقامت دائم دریافت کنند.
هم زمان اجازه کار (EAD) و اجازه سفر (Advance Parole) قابل درخواست است.
خروج بدون AP باعث ابطال پرونده می شود.
در مرحله بررسی، USCIS ممکن است مصاحبه برگزار کند.
پردازش کنسولی
برای متقاضیان خارج از آمریکا، پرونده به NVC منتقل می شود و سپس در سفارت تکمیل می شود.
پس از تأیید ویزا، فرد هنگام ورود به آمریکا مقیم دائم می شود. کارت اقامت بین ۳ هفته تا حدود ۶ ماه به آدرس ارسال می شود.
گرین کارت و پرچم
اعتبار، تمدید و قوانین اقامت دائم
گرین کارت اعتبار ۱۰ ساله دارد و باید حداقل شش ماه پیش از انقضا تمدید شود. فرم تمدید I‑90 است.
افرادی که ازدواج کمتر از دو سال داشتند یا از طریق EB5 اقدام کردند، اقامت مشروط دو ساله دریافت می کنند و باید با فرم I‑751 یا I‑829 شرایط را حذف کنند.
هزینه های دریافت گرین کارت
هزینه های دریافت گرین کارت بسته به اینکه متقاضی از داخل آمریکا اقدام می کند یا خارج از آن، و اینکه پرونده مربوط به کدام مسیر مهاجرتی است، متفاوت خواهد بود. با این حال، در بسیاری از درخواست هایی که از داخل ایالات متحده ثبت می شوند، ساختار هزینه ها تقریباً مشابه است. مهم ترین بخش این هزینه ها مربوط به تکمیل فرم I‑485 است که هزینه آن در حال حاضر حدود ۱۴۴۰ دلار تعیین شده و سنگین ترین بخش مالی پرونده محسوب می شود. پس از آن، هزینه بیومتریک یا همان ثبت اثر انگشت، عکس و امضا قرار دارد که ۸۵ دلار است و معمولاً همه متقاضیان باید آن را بپردازند. بسیاری از افراد هم زمان با درخواست گرین کارت، مجوز کار موقت را نیز دریافت می کنند که فرم I‑765 مربوط به آن است و هزینه آن حدود ۲۶۰ دلار محاسبه می شود. اگر متقاضی نیاز به مجوز سفر داشته باشد، لازم است فرم I‑131 را نیز ارسال کند که هزینه آن حدود ۶۴۰ دلار است.
در کنار این هزینه ها، آزمایش پزشکی نیز یکی از الزامات مهم پرونده به شمار می آید و معمولاً بسته به پزشک معتمد و ایالت محل انجام معاینه، بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار هزینه دارد. پس از تأیید نهایی پرونده و ورود فرد به آمریکا، صدور گرین کارت فیزیکی نیازمند پرداخت هزینه جداگانه ای است که مبلغ آن ۲۳۵ دلار تعیین شده است و باید به صورت آنلاین پرداخت شود. مجموع این مبالغ باعث می شود هزینه نهایی دریافت گرین کارت از داخل آمریکا معمولاً چند هزار دلار باشد، اما این ارقام ممکن است با توجه به نوع مسیر، خدمات اضافی، یا تغییرات قانون گذاری در سال های آینده دچار نوسان شود.
مدت زمان دریافت گرین کارت
مدت زمان پرونده ها وابسته به نوع مسیر است.
- ازدواج: ۱۰ تا ۳۸ ماه.
- خانوادگی غیر درجه یک: ۲ تا ۱۵ سال.
- لاتاری: کمتر از ۲ سال.
- کاری EB: حدود ۳ تا ۴ سال.
- تغییر وضعیت داخل آمریکا: ۶ تا ۱۸ ماه.
سفر طولانی خارج از آمریکا ممکن است موجب از دست رفتن وضعیت شود.
دریافت گرین کارت
حقوق دارندگان گرین کارت
زندگی و کار دائم، دریافت بیمه، ثبت شرکت، داشتن حساب بانکی، دسترسی به آموزش عالی، سرمایه گذاری آزاد، اسپانسر کردن همسر و فرزندان، امکان درخواست پاسپورت پس از ۵ سال، امکان استخدام در بسیاری از سازمان های دولتی، دریافت مزایای تأمین اجتماعی در صورت داشتن سابقه کار کافی.
مسئولیت ها و محدودیت ها
دارندگان گرین کارت باید مالیات بر درآمد جهانی پرداخت کنند، قوانین کشور را رعایت کنند، مردان ۱۸ تا ۲۵ سال در Selective Service ثبت نام کنند و از اقامت های طولانی خارج از آمریکا بدون مجوز سفر پرهیز کنند.
خروج بیش از یک سال بدون Re‑entry Permit موجب از دست رفتن وضعیت است.
افراد نمی توانند در انتخابات فدرال رأی دهند.
نکات امنیتی و ساختار کارت
کارت های جدید دارای RFID، بارکد امنیتی، تصویر لیزری، اطلاعات بیومتریک رمزگذاری شده، دسته بندی ویزا، شماره A# و کدهای قابل خواندن توسط ماشین هستند.
این ساختار برای جلوگیری از جعل و تقلب طراحی شده است.
مشکلات و چالش های رایج
تکمیل ناقص مدارک، اشتباه در فرم ها، سهمیه بندی، تأخیر سفارت ها، کمبود ظرفیت پردازش، نداشتن سوابق مالی یا پزشکی کامل و تغییرات سیاست مهاجرتی از دلایل اصلی طولانی شدن روند هستند.
USCIS طی سال های اخیر امکان ارسال همزمان برخی فرم ها را فراهم کرده تا مدت زمان کاهش یابد.
نتیجه گیری
گرین کارت آمریکا یکی از معتبرترین و پرطرفدارترین وضعیت های اقامتی در جهان است و مسیرهای گوناگونی برای دستیابی به آن وجود دارد. شناخت دقیق مسیرهای خانوادگی، کاری، سرمایه گذاری، بشردوستانه و لاتاری به همراه آگاهی از قوانین سفر، مسئولیت های مالیاتی، سهمیه بندی و مراحل سه گانه مهاجرت، شانس موفقیت متقاضی را به شدت افزایش می دهد.
سوالات متداول
-
آیا با خرید ملک در آمریکا می توان گرین کارت گرفت؟
خرید ملک هیچ گونه اقامت یا گرین کارت ایجاد نمی کند و صرفاً یک سرمایه گذاری شخصی محسوب می شود.
-
حداقل سرمایه لازم برای اخذ گرین کارت از طریق EB-5 چقدر است؟
در مناطق هدف گذاری شده حدود ۸۰۰ هزار دلار و در سایر مناطق ۱.۸ میلیون دلار سرمایه لازم است.
-
بعد از چند سال می توان از طریق گرین کارت برای شهروندی آمریکا اقدام کرد؟
معمولاً پس از ۵ سال اقامت قانونی و مداوم؛ اما برای افرادی که گرین کارتشان از طریق ازدواج با شهروند آمریکایی بوده، این مدت ۳ سال است.
-
آیا فرزندان زیر ۲۱ سال همراه والدین گرین کارت می گیرند؟
در اکثر مسیرها فرزندان مجرد زیر ۲۱ سال می توانند هم زمان با والدین گرین کارت دریافت کنند.
-
برای دریافت گرین کارت نیاز به مدرک زبان است؟
در اغلب مسیرها مدرک زبان الزامی نیست، اما در مسیرهای کاری و شغلی داشتن زبان قوی برای موفقیت ضروری است.